Personal Success Coach

Het middel moet door artsen worden voorgeschreven, maar er zijn ook al mensen die het via internet bestellen en het gebruiken om een paar pondjes kwijt te raken. Is dat verstandig? Nee, helaas. Bij iemand die alleen het buikje kwijt wil, wegen de voordelen niet op tegen de nadelen. Voor mensen met ernstig overgewicht is een maagverkleining soms nog de enige manier zijn om af te vallen.

000 mensen in Nederland deze operatie. De twee ingrepen die het vaakst voorkomen in Nederland zijn de gastric bypass - een combinatie van een maagverkleining en maagomleiding - en de gastric sleeve, waarbij een deel van de maag wordt weggehaald. In beide gevallen kunnen mensen minder eten doordat de maag minder ruimte heeft.

Maar lukt dat ook? “Veel mensen bereiken dat niet, driekwart van de geopereerde personen heeft daarna nog steeds overgewicht. Maar het overgrote deel is – ook na lange tijd – 20 tot 30 procent lichter dan vóór de ingreep”, stelde bariatrisch chirurg Arnold van de Laar in 2021, die promoveerde op de ingreep.

Als hieruit blijkt dat deze kinderen gezonder worden na een operatie, kan het vaker toegepast worden als onderdeel van een behandeling. Het is een grote stap om zo’n operatie uit te voeren bij een kind, maar soms is het een laatste kans om ernstige gezondheidsproblemen voor te zijn, zeggen kinderartsen die gespecialiseerd zijn in kinderen met obesitas in NRC.

Obesitas los je niet op met preventie. Deze kinderen hebben echt zórg nodig.” Ongecontroleerde eetbuien die sommige mensen met overgewicht regelmatig overvallen, zijn te beheersen met elektrische stroom diep in de hersenen, ontdekten Amerikaanse onderzoekers. Mensen met een binge eating disorder hebben last van vreetbuien, waarbij in een korte tijd grote hoeveelheden voedsel wordt gegeten, zonder per se honger te hebben.

De buien zijn extreem hardnekkig: zelfs de meest ingrijpende behandeling, een maagverkleining, kan soms niet voorkomen dat een obesitaspatiënt toch weer ten prooi valt aan de aanvallen. Hierdoor lukt het obesitaspatiënten vaak niet om blijvend gewicht te verliezen. Twee Amerikaanse vrouwen met obesitas namen delen aan het onderzoek en hadden veel minder eetbuien nadat in hun hersenen elektrodes geplaatst waren.

Kan deze ingreep, responsieve diepe hersenstimulatie, ooit een kosteneffectieve behandeling zijn? Voor het tot stand komen van deze gids heeft de Slim Leven-redactie onder andere geput uit reeds bestaande artikelen van NRC, te weten: Ontzieken: gezond gaan leven als medicijn, Niki Korteweg (Wetenschap) Waarom je dik wordt is vet ingewikkeld, Martine Kamsma (Leven) Obesitas los je niet op met Sla en Sport, Frits Berends (chirurg bij Weight, Works) Gezond kiezen maakt niet blij, Martine Kamsma (Leven) Wat gebeurt er in een buurt waar meer Whoppers dan wortels te koop zijn? Martine Kamsma (Wetenschap) Waarom slank blijven nog moeilijker is dan afvallen, Wim Köhler (Wetenschap) De dieethype waar je wat aan hebt (om andere redenen dan je denkt), Martine Kamsma (Leven) Wat keto met je botten doet, Martine Kamsma (Leven) Best weinig vlees, zo’n echt paleodieet, Lucas Brouwers (Wetenschap) Voedingscentrum waarschuwt voor populaire Pioppi-dieet, Martine Kamsma (Leven) Checklist: lekker eten, langer leven, Wim Köhler (Wetenschap) Wat brengt de voedingswetenschap ons nog, behalve verwarring? Martine Kamsma (Leven), Niki Korteweg (Wetenschap) en Sander Voormolen (Wetenschap) Meer koolhydraten op het menu? Dan eet je minder, Martine Kamsma (Leven) ‘Het dieet dat werkt, is het dieet dat je volhoudt’, Martine Kamsma (Leven) Steeds maar weer zoeken naar het wonderdieet, Wim Köhler (Wetenschap) Kijk niet naar kilo’s, maar luister naar je lichaam, Martine Kamsma (Leven) ‘Ik ben aan niemand verplicht om dun te zijn.

Steeds meer volwassen en kinderen hebben te maken met overgewicht. Dat komt omdat we minder bewegen, maar ons wel blijven vullen met calorierijk eten. Een slechte zaak, want overgewicht neemt tal van gezondheidsrisico’s met zich mee, zoals een grotere kans op het ontwikkelen diabetes en een grotere vatbaarheid voor hart- en vaatziekten.

Daarnaast biedt dit dossier handvatten en verwijzingen om overgewicht te voorkomen en af te vallen. Tot slot wordt er ook inzicht gegeven over de relevante zorgvergoedingen uit de verzekering bij overgewicht en obesitas. In zijn algemeenheid kan men spreken van overgewicht als iemand meer weegt dan goed is voor zijn/haar gezondheid.

Dit wordt bepaald aan de hand van de lengte, gewicht en buikomvang. Deze criteria worden vergeleken met het normale of ideale gewicht van iemand met hetzelfde geslacht, leeftijd en lichaamsbouw. Een goede methode om te bepalen of je te maken hebt met overgewicht is met behulp van de BMI. Deze bereken je als volgt: Je gewicht (in kg) / je lengte in het kwadraat.

Pas dan kan een nauwkeurige diagnose voor overgewicht worden afgegeven. Er is vaak geen duidelijke oorzaak voor overgewicht of obesitas. Doorgaans is er sprake van een combinatie van factoren, zoals een overmatige consumptie, ongezond eten (veel suikers en vet) en te weinig beweging. De omgeving waarin de persoon zich bevindt, ligt hieraan vaak ten grondslag.

Het hebben van één of twee obese ouders is één van de belangrijkste determinanten van overgewicht bij kinderen. Verder is bekend dat een aantal andere factoren de kans op overgewicht sterk kunnen vergroten: Gebruik van medicatie, Erfelijkheid(Chronische) ziekte of handicap, Gebrek aan lichaamsbeweging, Stoppen met roken Volgens cijfers van het nationaal kompas (volksgezondheid) kampt bijna 50 procent van alle Nederlanders van 19 jaar en ouder met overgewicht of obesitas.

In de leeftijdscategorie 65+ hebben drie van de vijf te maken met overgewicht. De gevolgen van overgewicht (en vooral obesitas) zijn aanzienlijk en hebben invloed op de algehele gezondheid en levensduur van mensen. Zo kan overgewicht en obesitas een (mede)oorzaak van verschillende gezondheidsproblemen en aandoeningen, zoals: Diabetes (type 2)Bepaalde vormen van kanker, Galstenen, Spataderen en aderverkalking, Hoge bloeddruk, Hersenbloeding, Hartinfarct, Trombose, Artrose, Aandoeningen aan spieren en gewrichten Hier houdt het lijstje echter niet op.

Kortom, het is duidelijk dat overgewicht - en in het bijzonder obesitas - bijdraagt aan een verminderde kwaliteit van leven. Voorkomen van overgewicht is een belangrijk thema. Hoewel overgewicht op korte termijn redelijk goed te behandelen is, geldt dat op langere termijn, na afloop van de behandeling, er vaak weer een gewichtsstijging plaatsvindt die soms doorgaat tot aan het oorspronkelijke gewicht voor de behandeling.

Kortom, het welbekende gezegde is van toepassing: 'voorkomen is beter dan genezen'. Drie aspecten spelen een cruciale rol bij preventie van overgewicht, namelijk: voeding, beweging en gedrag. Onderzoek toont aan dat ongeveer 80 procent van de Nederlandse bevolking denkt volgens de richtlijnen van gezonde voeding te eten, maar in de praktijk blijkt dat slechts 20 procent dat daadwerkelijk doet.

Een elementaire kennis over voeding is daarom een belangrijke stap naar een gezond eetpatroon. Op de website van het voedingscentrum staat de Schijf van 5 met belangrijke informatie die je kan helpen om gebalanceerd en gezond te eten. Kernpunten zijn: Kiezen voor gezonde producten Het beperken van maaltijden en tussendoortjes met veel suiker en verzadigde vetten, Voldoende en gezond drinken Voldoende bewegen is cruciaal om het gewicht op pijl te houden.

Volgens de Beweegrichtlijnen zouden kinderen nog vaker in beweging moeten zijn dan volwassenen, namelijk dagelijks met minimaal één intensieve lichamelijke activiteit, waarbij er ook aandacht is voor het verbeteren en handhaven van de fitheid, kracht en lenigheid. Beweging voor kinderen kan, maar hoeft niet per definitie via een bepaalde sport.

Buiten spelen en sporten is bovendien niet alleen bevorderlijk voor het op peil houden van het gewicht, maar ook goed voor de sociale, emotionele en motorische ontwikkeling van kinderen. Gedrag is een belangrijk aspect bij het voorkomen van overgewicht. Denk bijvoorbeeld aan het lezen van etiketten op drank en voeding.

Verder is het belangrijk om eten en drinken op een systematische en planmatige wijze in te kopen. Dat wil zeggen dat je van te voren duidelijk bepaald wat je wilt gaan eten en niet in de supermarkt nog allerlei extra (ongezonde) producten erbij koopt. Voor kinderen is het belangrijk dat de ouders en scholen bijdragen aan de preventie van overgewicht.

Het ontbijt is bijvoorbeeld een maaltijd die eigenlijk niet mag worden overgeslagen. Als je kampt met overgewicht en wilt afvallen, is het belangrijk om een goed stappenplan op te stellen en gestructureerd te werk te gaan. Let er op dat het in sommige situaties niet verstandig is om te beginnen met afvallen, bijvoorbeeld bij zwangerschap, als je ouder bent dan 70 of bij ziekte.

Alleen zo kun je verantwoord afvallen. Het onderste stappenplan dient als voorbeeld om af te vallen. Op de website van het voedingscentrum staat een uitgebreid stappenplan die je helpt naar een gezond gewicht. Een goede voorbereiding is het halve werk. Bepaal je gewicht, buikomvang en je BMI: dit is je referentiekader zodat je kunt bijhouden hoeveel je afvalt.

Doe dit eventueel in overleg met een arts of diëtist. Vraag begeleiding en/of steun: begeleiding van professionals, zoals diëtisten en gewichtsconsulenten kunnen je helpen bij het maken van aanpassingen aan je leefstijl. Daarnaast kunnen zij meedenken over aanpassingen in je voeding. Familie en vrienden kunnen je steunen en je bijvoorbeeld helpen om zoete en zoute snacks over te slaan door ze simpelweg niet aan te bieden.

Analyseer je eetpatroon: bekijk en noteer wat je op een dag eet en drinkt en wat je eetgewoonten zijn. Win vervolgens advies in, bijvoorbeeld bij het voedingscentrum, waar je aanpassingen kunt maken in dit eetpatroon. Weeg je zelf op vaste momenten: noteer je gewicht bijvoorbeeld iedere week op maandagmorgen. Houdt vervolgens bij hoeveel je afvalt.

Vermijd de verleiding van snacks en ongezond eten: dit kun je doen door bewust geen snacks in huis te halen of een route naar school of werk te nemen waarin je niet geconfronteerd wordt met verleidingen, zoals een snackbar, broodjeszaak of banketbakker. Probeer verleidingen minder sterk te maken: eet een gezonde maaltijd voordat je naar een plek gaat waar veel ongezonde afleidingen zijn, zoals een bioscoop of verjaardagsfeestje.

Zoek afleiding: zodra je zin krijgt om te snoepen of te snacken, kan het helpen om afleiding te zoeken, bijvoorbeeld door een stukje te lopen (met de hond), te sporten, iemand te bellen of iets te doen in het huishouden. Minder eten: maak gebruik van een energiebeperkt dieet met minder calorieën.

Kies voor gezond eten uit de schijf van vijf: producten die veel suiker, zout of verzadigd vet bevatten of weinig vezels hebben, zijn niet gezond en zullen je niet helpen bij het afvallen. Sterker nog, ze dragen mogelijk bij aan een nog hoger gewicht. Het voedingscentrum adviseert mensen die willen afvallen dan ook om te kiezen voor producten uit de schijf van vijf.

Hoewel gemiddeld 30 minuten beweging per dag normaliter voldoende is om je gewicht op peil te houden, is het aan te raden om ten minste 45 minuten tot een uur per dag te bewegen om gewicht te verliezen. Om genoeg te bewegen kun je de volgende tips in acht nemen: Pak zoveel mogelijk de trap in plaats van een roltrap of lift, Maak een wandeling na het avondeten, Pak vaker de fiets of benenwagen, Meer huishoudelijke klussen uitvoeren of in de tuin werken.

Meer sporten. Dat zorgt tevens voor afleiding. Daarnaast motiveert sporten je om gezondere keuzes te maken in je eetpatroon Verder kun je kiezen voor specifieke sport of sportprogramma om af te vallen. Een fitnesscoach kan je bijvoorbeeld helpen bij het samenstellen van een verantwoord programma om meer te bewegen en af te vallen.

Het is even belangrijk om ook op gewicht te blijven. Dat kan alleen als: Je gezond blijft eten met minder calorieën dan voor je gewichtsverlies, Je genoeg blijft sporten en bewegen De eerder genoemde professionals, zoals de diëtist, gewichtsconsulent en fitnesscoach kunnen je hierbij begeleiden door middel van goede adviezen.

Om je te helpen bij het voorkomen of aanpakken van overgewicht kun je gebruik maken van vergoedingen uit je zorgverzekering. Zowel uit de basis- en aanvullende zorgverzekeringen zijn er diverse dekkingen beschikbaar. Raadpleeg jouw polis om te kijken of je hier gebruik van kunt maken. Hieronder een overzicht van relevante zorgvergoedingen bij overgewicht en obesitas.